Çekicilik Yanılsaması

Bir durumdan kaynaklanan fiziksel haller yanlış duyguya atfedilebilir. İnsanların uyarılma kaynağını yanlış tanımlamalarına ‘uyarılmanın yanlış nedene yüklenmesi’ denir. Bu fenomenin keşif araştırmalarından birinde araştırmacılar insanların hatalı atıf yoluyla romantik çekiciliği hissedip hissedemeyeceğini görmeye çalıştı (Dutton & Aron, 1974). Hepsi heteroseksüel olan erkek katılımcılardan, British Columbia’da bulunan Capilano nehri üzerindeki iki köprüden birini seçip köprüyü geçmeleri istendi. Köprülerden biri hırçın akan ve kayalıklı nehrin 230 fit üzerindeki dar bir asma köprüyken diğeri nehrin biraz üstünde olan modern sağlam bir köprüydü. Köprünün ortasında çekici bir kadın araştırmacı adamın yanına gelip onunla bir görüşme yapıyordu ve adama numarasını verip ona araştırmanın sonuçlarını açıklamayı teklif ediyor ve sonra da eğer ilgilenirse bir randevuya çıkabileceklerini söylüyordu. Araştırmacıların beklentisine göre daha tehlikeli görünen köprü, sonrasında araştırmacı kadına ilgi olarak hatalı atfedilebilecek olan uyarılmayı (avuç içinin terlemesi ve artan kalp atışı) doğuracaktı. Gerçekten de, daha az sağlam olan köprüdeki erkeklerin araştırmacıyı arayıp randevu isteme olasılığı daha yüksek çıktı. Bu araştırmayı etkileyen olası bir başka neden düşünebiliyor musunuz? Daha güvenli olan köprüyü seçen erkeklerle tehlikeli köprüyü seçen erkekler arasındaki öncül farklara ne demeli? Belki de risk almayı seven erkekler korkutucu bir köprüyü ve de randevuya çıkmak istemeyi tercih ediyordur. Gelgelelim, genel fikir-insanların uyarılmayı duygusal yakınlığa atfetmesi- başka araştırmalarca da desteklenmiştir.

Uyarım transferi hatalı atfetmenin benzer bir formudur. Burada, bir olayın neden olduğu psikolojik uyarılmanın kalanı yeni bir uyarana devredilir. Örneğin, egzersizden sonraki zaman diliminde vücut yavaşça esas durumuna döner. Kalan uyarılma semptomları yüksek kalp atışını da içerir. Birkaç dakika sonra, çoğu insan soluklanmak için duracak ve vücutlarının hala uyarılma halinde olduğunu fark etmeyecektir. İnsanların bu ara dönem süresinde, egzersizden kalan uyarımı o sırada olan başka bir olaya devretme olasılıkları yüksektir. Bu karşılığın pratik bir uygulaması da var: Bir sonraki randevunuzda aksiyon filmi ya da acıklı bir film gibi- uyarılmaya neden olacağını düşündüğünüz bir film izlemeyi önerebilirsiniz. Belki de çıktığınız kişi bu uyarılmayı hatalı olarak size atfedecektir!

Psychological Science, Dördüncü baskı, Bölüm 10, Sayfa 428-430

 

Selmin İrem

Facebook
Twitter
WhatsApp
Telegram

Diğer Yazılarımız

Psikolojik Testler

Psikolojik Testler Nelerdir ve Ne İşe Yararlar? Psikolojik testleri psikofiziksel davranışları, yetenekleri ve psikolojik problemleri ölçmek ve psikolojik performansları öngörmek için sistematik

Sınav Kaygısı

Sınavlarda katılımcılar arasında bir rekabet söz konusu olduğu için sınav kaygısı hissetmek normal bir duygudur. Özellikle gençler arasında yaygın olan sınav kaygısı,

Yaygın Anksiyete Bozukluğu

Yaygın anksiyetede kaygıyı tek bir konu üzerinden değil bir çok konu üzerinden yaşarız. Kaygı konuları çeşitlenmiştir ve yaygın anksiyete bozukluğu sebebiyle birçok

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir


The reCAPTCHA verification period has expired. Please reload the page.