Hayatınızda hiç köpek saldırısına uğramamanıza rağmen köpekten korktuğunuz oldu mu? Ya da hiç asansörde kalmamış olsanız da asansöre binmekten kaçındığınız anları hatırlıyor musunuz? Cevabınız evet ise özgül bir fobiye sahip olabilirsiniz. Peki nedir bu özgül fobi?
Fobi Nedir?
Bu yaşanan belirli bir nesne, durum ya da olaya karşı şiddetli kaygı ve korku hissedir. ve özgül fobi olarak tanımlanır.
Diğer anksiyete türlerinden ayıran en büyük özellik kaygı ve kaygı doğuran nesne ya da olay meydana gelmediği zamanlarda özgül fobisi olan kişilerin herhangi bir anksiyete belirtisi yoktur. Fakat sadece karşılaşma ihtimaline karşı bile büyük bir korku meydana gelir.
Özgül fobiler temel olarak üç türde kategorileşir.
Nesne fobileri adını verdiğimiz türde; hayvan korkusu, iğne korkusu…
Durum fobileri ise; yükseklik korkusu, kapalı alan korkusu, karanlık korkusu, asansör korkusu gibi…
İşlev fobileri tüm bunlardan ayrı olarak bayılmaktan korkma, terleme, gaz çıkarma korkusu gibi meydana gelir.
En yaygın özgül fobi örnekleri:
- Klostrofobi (kapalı alan korkusu)
- Uçak fobisi
- Yükseklik fobisi
- Sürüngen fobisi
- Yutkunma fobisi
- Kan fobisi
- İğne fobisi
- Yılan fobisi
- Agorafobi
En yaygın görülen fobi örneklerinden olan agorafobi hakkında ayrıntılı bilgi için bu yazıya göz atabilirsiniz.
Yapılan araştırmalara göre özgül fobi kadınlarda erkeklere oranla %75 daha fazladır. Bunu şu şekilde açıklayabiliriz. Her korkunun kendi deneyimlerimizden kaynaklı bir sebebi olmayabilir. Toplumdan topluma, kültüre, yaşa göre değişebilir ve hatta en çok korkunun öğrenilebilir olmasından kaynaklıdır. Ebeveyn ya da örnek alınan herhangi bir yetişkinden korku öğrenme çok yaygın olarak karşımıza çıkar.
Fobinin belirtileri;
- Yüksek derecede sıkıntı
- Düşüncelerde hızlanma ve düşünce hataları
- Kaygı
- Korku
- Nabız ve kalpte hız artışı
- Kaslarda gerginlik
- Kaçınma
Özgül Fobi tedavisi
Fobilerin tedavisinde ve terapisinde davranışçı yaklaşımlar en sık kullanılan yöntemlerdendir. Klinik psikologdan ya da psikiyatristten destek alınması önerilir.
Başta bilişsel davranışçı terapi olmak üzere kullanılan birçok yöntem fobiyi azaltmakta etkilidir. Örneğin; Aşamalı maruz bırakma kullanılan başlıca tekniklerdendir. Ayrıca terapinin tek başına yeterli olmadığı noktalarda psikiyatrist eşliğinde ilaç tedavisi önerilir. Ancak genellikle terapi ve klinik psikolog desteği bu kaygıların üstesinden gelmek için yeterli olacaktır.
Bir Yanıt
Hap yutamıyorum bu yutkunma fobisi olduğumu söylediler bu derde çareniz varmıdır