Sosyal Fobi Nedir? Tedavisi Nasıldır?

Çekingen davrandığımız, utangaçlık yaptığımız durumlar elbette ki olmuştur ve normaldir. Fakat bu kaygı hali sosyal hayatımızı, insanlarla etkileşimlerimizi ve iş hayatımızı olumsuz etkileyip kaçınmalarımızı arttırdıysa karşımıza anksiyete belirtileri çıkar. Sadece kaygı veren durumlar hakkında düşünerek değil fiziksel belirtilerle de bu kaygıyı en derinden hissederiz.

Sosyal fobi adını verdiğimiz bu durum en sık görülen psikolojik bozukluklardan biridir. Kısaca tanımlamak gerekirse, sosyal fobi başkaları tarafından sürekli yargılandığımızı düşündüğümüz bir kaçınma halidir.

Sosyal fobisi olan kişilerin genellikle kaçındıkları durumlar şunlardır;

  • Kalabalık ortamda tanıdık başka biriyle karşılaşma
  • Topluluk önünde konuşma
  • Toplum içinde yemek yeme, bir şeyler içme
  • Gözlenirken yazı yazma
  • Tanımadığı ya da az tanıdığı biriyle telefonla görüşme
  • Yeni biriyle tanışma
  • Kalabalık bir gruba sunum yapma

Aslında tam olarak korkulan başkaları tarafından yargılanma, yanlış değerlendirilme, gruptan dışlanma, yanlış bir şey söyleme ihtimaliyle mahçup olma, küçük düşme, hata yapıp rezil olma ve başkasını kırmaktan çekinme duygusudur.

Sosyal anksiyete bozukluğu olan kişilerin en büyük korkularından biri de dikkatleri üzerine çekmektir. İlgi odağı olmak istemezler. Başkaları tarafından olumsuz değerlendirilmek onlar İçin felaket niteliğindedir. Bu sebeple sosyal etkileşimden kaçınırlar ya da katlanmak zorunda kalırlar ki bu zorunluluk anksiyeteyi beraberinde getirir.

Fiziksel belirtileri genellikle yüzde kızarma, kaslarda gerginlik ve titreme, sesin titremesi olarak ortaya çıkar.

En etkili tedavi yöntemlerinden biri bilişsel davranışçı terapidir. Korkunun ve kaygının tanımını kendimize yapabilmek, bizde uyandırdığı hisleri görebilmek yardımcı olacaktır.

Kendine yardım kitapları ışığında bu farkındalığı kazanabilir ya da bir psikolog eşliğinde sosyal anksiyete bozukluğunun üstesinden gelebiliriz.

Sosyal Fobi Neden ve Nasıl Oluşur?

Sosyal fobi nasıl oluşur sorusunun kesin bir cevabı yoktur. Ancak sosyal fobi taşıyan insanların yaşadığı deneyimler itibariyle başlıca sebepler şu şekilde sıralanabilir;

Genetik Sebepler: Sosyal fobi tanısı konmuş kişilerin ailesinde ya da geniş akraba çevresinde çok utangaç ya da sosyal fobi sahibi olan bireyler mevcuttur.

Geçmiş Yaşam: Uzman psikolog yorumlarıyla sosyal fobi taşıyan kişilerin geçmişleri incelenmelidir. Sosyal fobi sahibi kişiler hayatlarının bir noktasında utanç duymalarına sebep olan bir olayla baş etmiş ya da mahcubiyet içinde kalmışlardır. Yaşadıkları tecrübelerle aynı olayların tekrar başlarına gelmelerinden korkarlar ve bu sosyal fobi algısının temelidir.

Negatif Düşünceler: Sosyal fobi sahibi kişiler özellikle toplum içinde bulunacakları durumlarda ‘bana birisi bir şey sorarsa ne cevap vereceğim?’, ‘kimse beni beğenmeyecek’, ‘fobimi herkes öğrenecek’, ‘topuklu ayakkabı giyersem kesin düşeceğim’ tarzında ve çoğaltılabilecek negatif düşüncelere sahiplerdir.

Sosyal Yaşam Eksiklikleri: Gerek aile gerekse içinde yaşadıkları düzen itibariyle birçok insan sosyal becerileri edinmemiş veya edinememiş olabilirler. Bu sebep neticesinde sosyal yaşam içerisinde iletişim kurmada büyük engeller yaşayabilirler.

Sosyal Fobinin Belirtileri Nelerdir?

  • Terleme
  • Baş dönmesi
  • Titreme
  • Yüz kızarması
  • Bulantı v.b. fiziksel belirtiler olabileceği gibi
  • Değersiz hissetme
  • Kendine güvenmeme
  • Güçsüz yetersiz hissetme gibi duygusal belirtiler de olur.
  • Bu belirtilerin yanı sıra kişi orada bulunmak istemez. Yapıyor olduğu şeye son verme ve olduğu yeri terk etme eğiliminde olur.

Facebook
Twitter
WhatsApp
Telegram

Diğer Yazılarımız

Psikolojik Testler

Psikolojik Testler Nelerdir ve Ne İşe Yararlar? Psikolojik testleri psikofiziksel davranışları, yetenekleri ve psikolojik problemleri ölçmek ve psikolojik performansları öngörmek için sistematik

Sınav Kaygısı

Sınavlarda katılımcılar arasında bir rekabet söz konusu olduğu için sınav kaygısı hissetmek normal bir duygudur. Özellikle gençler arasında yaygın olan sınav kaygısı,

Yaygın Anksiyete Bozukluğu

Yaygın anksiyetede kaygıyı tek bir konu üzerinden değil bir çok konu üzerinden yaşarız. Kaygı konuları çeşitlenmiştir ve yaygın anksiyete bozukluğu sebebiyle birçok

Bir Yanıt

  1. Benim bir arkadaşımda da bahsedilen özellikler bulunuyor.Aşırı derecede asosyal.Teneffüslerde bile dışarı çıkmıyor.Aslında çok zeki,ama her şeyi bilmesine rağmen öğretmenler ona soru sorduğunda cevaplayamıyor.Elleri titriyor,kıpkırmızı oluyor vb…Herkesin ne düşündüğünü ÇOK önemsiyor.Fakat okulumuzun rehber hocasıyla konuştuğunda onun sosyal fobisinin olmadığını söylemiş.Bence bunun sadece ‘utangaçlık’ olarak tanımlanması mantıklı değil.Eğer sosyal fobisi yoksa sorunu tam olarak ne?

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir


The reCAPTCHA verification period has expired. Please reload the page.