Kaygılanmanın, stresin günümüzde kötü bir şey olduğundan sürekli bahsediyoruz ve fazla seviyede stresi düşürmek üzerine sürekli çabalıyoruz. Fazla stres insan hayatında, sağlıkta dahil olmak üzere çeşitli problemlere sebep olmakta. Bazı durumlarda stresin belli bir seviyede olması ise, olumlu etki yapabilmekte.
Bunu en iyi açıklayan ise Psikolog Yerkes & Dodson’ın teorisidir. Bu teoriye göre insanın performansı ve yeni öğrenmeler, uyarılma seviyesiyle doğrudan ilişkilidir. Buradaki uyarılma seviyesi stres ve heyecan ile açıklanabilir. Belirli bir seviyede stres, performansı ve öğrenme hızını arttırırken, stresin fazlası performansı düşürmekte, yani tersine etki yapmaktadır.
Yerkes & Dodson’a göre kişi için basit işlerde, aşırı motivasyon başarıyı arttırırken, işin karmaşık ve zorlaştığı durumda aşırı motivasyon ve stres performansı düşürmekte. Örnek vermek gerekirse, karmaşık bir excel tablosuyla uğraşıyorsanız ya da rapor yazıyorsanız veya zor bir matematik konusu öğreniyorsanız aşırı uyarılmışlık ve stres sanılanın aksine performansınızı düşürecektir.
Günümüzde performansı arttırmak adına çeşitli yaklaşımlar bulunmakta, bunun için şirketler farklı metotlar uygulamakta, ancak insanın stres ile ilişkisinin anlaşılmadığı bir ortamda neden performansının düşük olduğu anlaşılamayacaktır.
Psikolog
Barış GÜRKAŞ
İstanbul