Son dönemde çıkan haberler selfie ile ilgili ilginç yorumlar yapılmasına sebep oldu. Selfie çekmek hastalık göstergesi midir? Psikolojik olarak sorunlu olduğumuz anlamına mı gelir? Selfie çekenler ruhsal sorunlar mı yaşıyorlar?
Selfie çekmenin psikolojik sorun göstergesi olduğu iddiası geçtiğimiz günlerde bir anda internetin gündemine oturdu. Lafı uzatmadan söyleyelim bu iddialar doğru değil.
Paylaşılan asılsız habere göre:
Amerikan Psikiyatri Derneği yıllık olarak gerçekleştirdiği yönetim kurulu toplantısında selfie çekmeyi bir rahatsızlığın sonucu olarak ortaya çıktığını belirtmiş. Bu davranışı obsesif bir eğilim olarak adlandıran uzmanlar, bunun özgüven sorununun üstesinden gelmek için yapıldığını belirtmişler. Bunu da tıpkı diğer psikolojik rahatsızlıklarda olduğu gibi alt başlıklara ayırmışlar. En hafif düzeyinden, en şiddetli düzeyine kadar
- Sınırda
- Akut
- Kronik
Selfienin psikolojik sorun göstergesi olduğunu iddia eden haberlerin internette bu kadar hızlı yayılmasının tabi ki de sebebi yine sosyal medya. İnsanların bu haberi paylaşılmaya, retwitlenmeye, beğenilmeye uygun bir haber olduğunu düşünmeleri, yanlış bilginin çok hızlı bir şekilde yayılmasına sebep oldu. Ancak bunları paylaşanların büyük bir kısmı bu haberin doğruluğunu ve kaynağını hiç düşünmedi bile.
Üstelik bu habere inanıp bunu sosyal medyada paylaşanlar sadece kişiler olmadı. Büyük haber siteleri de bu konuyu haber yapan içerikler ürettiler. Bu haberin yalanlanmasından sonra da bu haberlerini revize etme ihtiyacı bile duymadılar.
Selfie nedir?
Selfie çığ gibi yayılan bir fotoğraf çekme şeklidir. Hatta son zamanlarda Türkçe karşılığı da öz çekim olarak kullanılmaya başlanmıştır. Kişinin kendi fotoğrafını dijital kamera ya da cep telefonu aracılığıyla çekip facebook, instagram, snapchat gibi sosyal paylaşım ağlarında paylaşması bu fotoğrafın başka insanlar ile paylaşılmasını sağlar.
Selfie ve Psikolojik Sorun
Psikiyatrik tanılamada kullanılan DSM adındaki tanı kitapçığına göre, selfie çekmek günümüzde rahatsızlık olarak kabul edilmemektedir. Bir diğer taraftan selfienin yeni bir kavram olmasından yola çıkarak araştırmaların yayınlandığı veri tabanlarına baktığımızda, “selfie” anahtar kelimesiyle yayınlanan bir araştırmaya rastlayamıyoruz. Bu da bize yakın gelecekte doğrudan selfie ile ilgili bir tanıdan söz edilemeyeceğini gösteriyor.
Bunların dışında sosyal medyanın duygu ve davranışlarımızda ne gibi değişiklikler yaptığını araştıran birçok araştırma mevcut. Narsizm, internet bağımlılığı ve değişen benlik algısı sosyal medya üzerine yapılan başlıca araştırma konuları arasında. Ancak bunların hiçbiri selfie üzerine bir çalışma değil.
Klinik Psikolog
Barış Gürkaş
İstanbul