Hayatı Zorlaştıran 9 Düşünce Hataları

Zihnimiz bazen bizi yanıltıp gerçekte düşündüğümüz gibi var olmayan şeyleri abartmamızı sağlayabiliyor. Gün içinde hiçbir şey yokken durduk yere ne oluyor da kendimizi kötü hissediyoruz? Bunların derinine inip detaylı düşündüğümüzde aslında en temel sebep otomatik düşünceler, bilişsel çarpıtmalar ve düşünce hataları çıkıyor.

Düşünce hataları nedir diye soracak olursanız, bir durumu felaketleştirmek, kutuplaşmış düşünce ile üstümüze alınmak ve bunlar gibi daha bilişsel çarpıtma yolu ile durumları algılamak denebilir. Bu şekilde olayların çarpıtılarak algılanması durumuna biz psikologlar düşünce hataları diyoruz. Otomatik düşüncelere ve düşünce hatalarına hepimiz sahibiz aslında. Ancak spesifik bir psikolojik rahatsızlığa sahip olan bireylerde düşünce hataları daha çok görülür.

Bahsi geçen bu düşünce hataları kişinin günlük hayatta insanlarla iletişimini, kendisi ile olan ilişkisini, psikolojik iyi olma durumunu ciddi ölçüde etkiler. Bu sebeple düşünce hataları ve bilişsel çarpıtma nedir konusunda bilgi sahibi olmak önemlidir. Gelin bazı düşünce hatalarını beraber inceleyelim.

1) Keyfi Çıkarsama

Bir durum hakkında aksini gösteren kanıtlar olmasına rağmen kişi yine de kendi inanmayı istediği gibi bir algı oluşturur ve o inançtan devam eder. Örneğin: Uzun süredir iyi performanslar sergileyip iltifatlar almasına rağmen bir çalışanın yönetici tarafından çağırıldığında “Kesin başarısız oldum ve beni işten atacak” diye düşünmesi.

2) Seçici Soyutlama

Konunun bir bütün olarak ele alınmasından ziyade sadece belli bir bölümünü dikkate alınması ve kutuplaşmış şekilde algılanması. Örneğin: Kişinin bir konferansta yaptığı konuşmada birçok kişiden övgüler almasına rağmen sadece bir kişi eleştirdiği için kendini kötü hissetmesi ve kötü bir performans yaptığını düşünmesi.

3) Aşırı Genelleme

Sadece tek bir olayı referans haline getirip bütün konu hakkında genellemeler yaparak çıkarımlar oluşturmak. Örneğin: Yeni bitmiş bir ilişkinin ardından birinin hayatı boyunca bir daha sevilemeyecek veya mutlu bir ilişki bulamayacak olduğunu düşünmesi.

4) Büyütme ve Küçültme

Kişi bir olayı yorumlarken öznel bir bakış açısı kullanır ve kendi yaptığı işleri küçük, başkalarının yaptığı işleri büyük olarak algılar.

5) İkili Düşünme

Bu düşünce hatasında kişi “ya hep ya hiç” şeklinde kesin hatlarla düşünür. Örneğin: “Beni eleştiriyor olamsı beni sevmiyor anlamına gelir. ”

6) Kişiselleştirme

Kişiselleştirme düşüncesinde kişiler olumsuz olarak gerçekleşmiş her olaydan kendilerini sorumlu tutarlar. Yeterince iyi olmadıklarını, sevilmediklerini, hatalı olduklarını düşünürler.

7) Felaketleştirme

Bu düşünce hatasını yapan kişiler en ufak olumsuz bir düşünceden büyük olumsuz çıkarımlar yaparlar. Örneğin, “İşi yetiştiremedim, beni kovacaklar.”

9) Zihin okuma

Bu düşünce hatasında insanların ne düşündüklerini bildiğimizi düşünürüz. Hakkımızda düşündükleri hakkında kesin yargılarımız olur.

Bu düşünce hataları kişide kaygının artmasına sebep olur ve kaygı arttıkça da düşünce hataları artar. Adeta bir döngü gibidir. Kaygı ile baş etme yolları hakkında ayrıntılı yazımızı okumak için buraya tıklayabilirsiniz. Ayrıca her hafta psikoloji ile ilgili faydalı bilgiler içeren videolar yüklediğimiz Youtube kanalımıza ulaşmak için buraya tıklayabilirsiniz.

Facebook
Twitter
WhatsApp
Telegram

Diğer Yazılarımız

Psikolojik Testler

Psikolojik Testler Nelerdir ve Ne İşe Yararlar? Psikolojik testleri psikofiziksel davranışları, yetenekleri ve psikolojik problemleri ölçmek ve psikolojik performansları öngörmek için sistematik

Sınav Kaygısı

Sınavlarda katılımcılar arasında bir rekabet söz konusu olduğu için sınav kaygısı hissetmek normal bir duygudur. Özellikle gençler arasında yaygın olan sınav kaygısı,

Yaygın Anksiyete Bozukluğu

Yaygın anksiyetede kaygıyı tek bir konu üzerinden değil bir çok konu üzerinden yaşarız. Kaygı konuları çeşitlenmiştir ve yaygın anksiyete bozukluğu sebebiyle birçok

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir


The reCAPTCHA verification period has expired. Please reload the page.